Vandaag, 72 jaar geleden werden op een schietbaan in Berlijn drie Zaanse verzetsstrijders doodgeschoten: Evert Honig, Jan Groot en Piet Smit.
Ze werkten bij Stijfselmakerij de Bijenkorf in Koog a/d Zaan. Honig als directeur, Jan Groot als boekhouder en Piet Smit als constructeur.
Zonder ervaring belanden ze nog geen maand na het begin van de oorlog in het verzet. Via hun netwerk betrekken ze meer Zaankanters bij het werk waardoor er een verzetsgroep ontstaat. Ze verzamelen regelmatig in De Waakzaamheid. Door strategische informatie door te spelen naar de regering in Londen probeert de groep de Duitsers te dwarsbomen.
Landelijk zijn er meer groepen, die soms met elkaar in contact staan. April 1941 wordt ene Han Stijkel in Scheveningen gearresteerd. Kort daarna worden leden van de Zaanse verzetsgroep opgepakt en naar de strafgevangenis in Scheveningen gebracht. Daar krijgen ze de naam Stijkelgroep.
Op 26 maart 1942 wordt de groep overgebracht naar Berlijn waar ze op 4 juni 1943 op een schietbaan in Tegel, met tussenpozen van vijf minuten, worden doodgeschoten.
Een gedenkplaat (links boven) hangt in de kantine van de vroegere Stijfselmakerij de Bijenkorf, thans onderdeel van Tate & Lyle aan de Lagedijk in Koog a/d Zaan.
De vader van Annie Allan-Groot (1933), Jan Groot, werd in 1941 gearresteerd. In 1943 werd hij in Berlijn doorgeschoten.
Dan moesten we die hele Laan van Meerdervoort aflopen naar Scheveningen. Bij de gevangenis werden we ontvangen in een kamertje en daar zat vader. De Duitse wacht die erbij zat die werd een beetje emotioneel want die had een dochtertje zo oud als ik en die scheen dezelfde kleur haar te hebben als ik. Ik moest bij die man op schoot zitten en dat vond ik natuurlijk helemaal niet fijn.
Hieronder de film die Monumenten Spreken maakte over Evert Honig, Jan Groot en Piet Smit.
Wat is dit een indrukwekkende film en zeer de moeite waard is om gezien en gehoord te worden. Mede omdat er gelukkig nog familie leden over hun eigen ervaringen en over de ouders spreken die erbij betrokken waren. Het is dan ook van groot belang dat deze film nog lang in goede staat behouden mag blijven.
Voor alle scholen met in het bijzonder in de Zaanstreek, past het prima in het lesrooster bij geschiedenis.
Dan niet alleen de film, ook de gevangenis met de "Open Zaanbajes" dag, die dit jaar anno 2015 a.s.13 juni 2015.
Met vriendelijke groet,
Ineke Luttik.