De Tweede Wereldoorlog ligt 70 jaar achter ons. De Zaanse dichterskring, aangevuld met andere Zaanse schrijvers, liet zich inspireren door de verhalen achter de 28 Zaanse Oorlogsmonumenten. Zij bundelden de gedichten onder de naam:

Voor Monumenten Spreken. Poëzie bij de 28 Zaanse oorlogsmonumenten

‘Om niet blind te zijn voor de toekomst.’

Tot 5 mei zullen wij elke dag 2 gedichten plaatsten.

De Barbanson, Groenendijk, Hartog en Verdonk

Lange, gevaarlijke reis voor de boeg
Bommen werpen op vijandelijke doelen
Avond ervoor afscheid in de kroeg
Schuldigen en onschuldigen gaan het voelen.

De bemanning, gewone Amerikanen
Bestijgen hun kwetsbare plane
Verlieten hun vaderland, hun banen Vertrouwen op hun stoere Betty Jane.

Een duidelijke missie te volbrengen
Doelen van vijand bombarderen
Opdat zij erbarmelijk leed niet verlengen
Maar de tegenstander lijkt niet te keren.

Vijandelijk vuur niet mild
Betty Jane in Hannover beschoten
Vliegt terug als aangeschoten wild
Houden ze haar in de lucht, die piloten?

Betty Jane vliegt boven de Zaan
Daar beneden. Polderland, waterland
Springen of, blijft Betty gaan?
De bemanning springt, houdt stand.

Co-piloot vliegt veilig door naar Engeland
Bemanning door Zaankanters verborgen
Gezien door de vijand voor ze zijn geland
De bezetter wacht niet tot morgen.

Met ongeduld en represailles tonen zij hun walgelijke kracht
Drie verzetsleden en drogist Verdonk gebracht naar de Schans
Deze wapens geven de mof zijn onthechte macht
De Barbanson, Groenendijk, Hartog en Verdonk hebben geen kans.

Sterven voor ons en voor het vaderland
De Barbanson, Groenendijk, Hartog en Verdonk
Wij leven nu in vrijheid in een vertrouwd land
Zij gaven hun leven De Barbanson, Groenendijk, Hartog en Verdonk.

gedicht bij monument Leeghwaterweg, Zaandam

door René Sman