De Brug der Zuchten is één van de belangrijkste toeristische attracties van Venetië.

Deze romantisch aandoende brug was vroeger de verbinding tussen het Dogepaleis en de gevangenis. Veroordeelden liepen over deze overdekte brug, alvorens ze werden opgesloten in de donkere kerkers. Via de raampjes van de brug zagen ze voor de laatste keer het daglicht. 

Zaanse zuchtbrug
Ook Zaandam had een Brug der Zuchten, gelukkig iets minder dramatisch – en ook minder toeristisch – dan in Venetië. Toch is er heel wat af gezucht als de brug over de Wilhelminasluis (1903) weer eens open stond. Aan weerskanten van de brug stroomden auto’s, fietsers en voetgangers samen, wachtend op het moment dat de brug weer open ging. De brug was niet meer bestand tegen de steeds groter worden de verkeersstromen.

Geen overbodige luxe
En als de brug dan open was voor het wegverkeer, konden tegemoetkomende auto’s, fietsers en voetgangers elkaar maar nauwelijks passeren. Het vernieuwen van de brug was dus zeker geen overbodige luxe. Het plan voor twee nieuwe verkeersbruggen was al in 1952 uitgerold; als één brug geopend was voor het scheepverkeer, dan kon het wegverkeer van de andere brug gebruik maken. Daarom was 1958 eerst de Beatrixbrug geopend, zeven jaar later volgde de Wilhelminabrug.

Feestknallen en regenstralen
Op 31 augustus 1965, nu vijftig jaar geleden, werd de nieuwe Wilhelminabrug “met feestknallen en regenstralen” geopend. De knallen kwamen van het vuurwerk, de regen kwam met bakken uit de hemel. Desondanks waren veel mensen op de opening af gekomen. Met een druk op de knop sloot minister van Verkeer en Waterstaat, de heer J.G. Suurhoff, de klep van de Wilhelminabrug, waarmee de brug voor het verkeer officieel geopend was.

Vooruitziende blik van Franken
Burgemeester Franken wees in zijn openingstoespraak op het nut van de verdere uitbreiding van het verkeersnetwerk rondom Zaandam. Niet alleen de nieuw te openen Coentunnel zou daarin een belangrijke schakel gaan vormen, ook het treinverkeer moest daar een rol in gaan spelen. Hij wees op “de noodzaak voor de spoedige bouw van de Hemspoortunnel, zodat Zaandam een nieuw station zal krijgen.” Op zowel de tunnel als het station zouden de Zaankanters uiteindelijk nog tot 1983 moeten wachten…

Stratenmakersleerlingen aan de bak
De bouw van de Beatrixbrug kostte 2 miljoen gulden, de Wilhelminabrug 3,5 miljoen. Inclusief de bestrating en aanvoerwegen rondom de brug had het hele project 9,5 miljoen gulden gekost. Daarbij had de gemeente er bij het aanleggen van de bestrating rondom de nieuwe brug voor gekozen om dit in zijn geheel te laten uitvoeren door stratenmakersleerlingen van de Dienst Gemeentewerken.

Doos sigaren
Alle werkers aan de brug kregen bij de opening van de brug van het gemeentebestuur een bedankbrief, vergezeld van bonbons en een doos sigaren en sigaretten; relatiegeschenken die de gemeente heden ten dage vermoedelijk niet vaak meer zal uitdelen!

Zucht
Inmiddels is er alweer veel te doen rondom de nieuwe verbreding van de Wilhelminasluis. Wordt de Wilhelminabrug, vijftig jaar na de opening, opnieuw een ‘Brug der Zuchten’?

Door: Sander Wegereef