Tenzij er een wonder gebeurt (als een gefortuneerde weldoener anderhalf miljoen wil doneren) gaat het schilderij “Une Moulin à Zaandam” van Claude Monet niet naar het Zaans Museum.

Directeur Jan Hovers en zijn team hebben alles in het werk gesteld -binnen de korte tijd die ze gegeven is- om fondsen bij elkaar te krijgen voor het schilderij dat op 3 februari bij Sotheby’s geveild wordt.

Geld
Het schilderij is getaxeerd op minstens €1,1 miljoen en maximaal € 1,6 miljoen bij het Londense veilinghuis. Maar het kan ook zomaar richting de € 2 miljoen gaan (over de aankoopprijs moet aan Sotheby’s tussen de 20 en 25% aankoop-commissie worden afgedragen).

Vorig jaar kocht het museum verrassend het schilderij van de Voorzaan en de Westerhem voor € 1,1 miljoen bij een Amerikaanse kunsthandel. Daar ging enige onderhandelingstijd aan vooraf waarin fondsen konden worden geworven.

Vereniging Rembrandt
Hovers zegt tegen De Orkaan over het belangrijkste fonds, de Vereniging Rembrandt, dat het fonds besloot de aankoop uiteindelijk niet te te kunnen steunen:

“We kregen telefonisch wederom een pluim voor onze ambitie maar het is uiteindelijk na een versnelde beoordeling afgewezen louter op basis van de toevoeging aan de Collectie Nederland.”

Het schilderij stelt molen Het Oosterkattegat voor die aan het einde van de Zuiddijk in Zaandam stond. Op het schilderij uit 1871 is ook de toren van de Oostzijderkerk in de verte te zien.

moulin a zaandam

Het schilderij komt uit een particuliere verzameling en werd in februari 2013 ook al door Sotheby’s geveild voor £ 1,1 miljoen (€ 1,46 miljoen). Het is drie keer in Nederland geëxposeerd, in Den Haag (1893) en twee keer in Amsterdam (Stedelijk Museum, 1930) en Rijksmuseum / Vincent van Gogh Museum (1986/1987).

Spoedprocedure
De Vereniging Rembrandt – die vorige keer het meeste geld bijeenbracht – heeft een spoedprocedure gevolgd om te beslissen of er opnieuw steun gegeven zou worden. Zij stelt:

‘De Vereniging Rembrandt heeft begrip voor de aanvraag en prijst de ambitie van het Zaans Museum. Het schilderij Un Moulin à Zaandam van Claude Monet is een evident mooi werk. Er bevindt zich echter al een schilderij, sterk vergelijkbaar in thematiek en kwaliteit, van Monet in het Van Gogh Museum en dus in de Collectie Nederland, waarmee de grond voor de Vereniging Rembrandt om deze aankoop te steunen vervalt.’

Hovers ziet de toekomst echter zonnig in.

‘Het ‘nieuwe’ werk wordt als mooier bestempeld, maar ‘Voorzaan en Westerhem’ is een belangrijk werk en meer interessant. We zijn daar zeer blij mee. Natuurlijk zou het prachtig zijn geweest om binnen ons museum de samenhang en ontwikkeling van de meester te kunnen laten zien, maar we houden onze ogen open voor kansen in de toekomst.’

Op 3 februari wordt de Monet geveild, de Orkaan verslaat het live.

Hovers laat overigens weten dat hij geen ‘nee’ zegt als iemand komt met een mogelijkheid om het stuk te kunnen aanschaffen. (Wij wilden ‘kopen’ typen maar dat klinkt zo plat in dit geval).