De afgelopen weken is het onderwijs vaak in het nieuws geweest. Het is tijd voor verandering, daar is iedereen het over eens. Grote groepen leerkrachten gingen de afgelopen week de straat op om hun stem te laten horen.

Niet alleen binnen het reguliere onderwijs is men deze mening toegedaan, de afgelopen decennia is er een groeiend aantal particuliere initiatieven. Ouders en leerkrachten die democratische scholen oprichten om leren in een andere vorm te organiseren.

LIFE! is één van die initiatieven in onze regio. In 2015 opende zij haar deuren voor de eerste tien studenten in de leeftijd van 4 tot 16 jaar. De keuze voor de benaming studenten is doelbewust, om aan te geven dat iedereen hier zelf zijn leerweg kiest.  Wat je leert, wanneer je het leert en hoe: het is je eigen keuze. Kinderen zijn van nature creatief met een drang tot leren. Als je die de ruimte geeft binnen een veilige omgeving, komt leren vanzelf.

Een bijdrage van Marieke van Soest

Een dag bij LIFE!

Voor de stafleden begint de dag met een kring. Even aandacht voor elkaar, dan de dag doornemen. Studenten en ouders die dat willen kunnen aanschuiven en deelnemen.  Inlooptijden zijn flexibel tot 9.45 uur. Studenten zijn zelf verantwoordelijk voor het aantal uren dat ze maken.

Een voor een druppelen de studenten binnen. Eén pakt zijn boek en begint met lezen. ‘Ik houd niet van lezen, maar ik wil het toch kunnen. Daarom begin ik er maar mee, dan is het klaar’. Anderen zoeken hun plekje op in het gebouw, maken gebruik van de rust die er nog is en doen vast wat werk of zoeken vrienden op en kletsen een beetje.

Langzaam maar zeker pakt iedereen zijn taken op. Het aanspreekpunt gaat na of iedereen er is of zich gemeld heeft.  Een docent haalt een kind op voor de rekenles. ‘O, jammer’. Hij is het vergeten en net aan een spel begonnen. Er volgt een kort overleg, zijn vrienden besluiten mee te gaan naar de rekenles. ‘Dan spelen we straks samen verder’.

Er wordt gespeeld, getekend, iemand speelt op de piano. De jongens van het lunchcafé halen de bestellingen op. Buiten wordt een groot schaakbord uitgemeten en geschilderd. De voorzitter van de bemiddelingskring zoekt uit welke situatie we vandaag kunnen bespreken, het programma voor de schoolkring wordt opgehangen.

Vandaag is een dag die rustig voortkabbelt. Een bezoeker vraagt  ‘Er zijn hier toch veertig kinderen, waar zijn die dan allemaal?’ Als iedereen rustig zijn ding doet, vind je ze haast niet terug in het gebouw. Niet alle dagen zijn zo. Soms lijkt iedereen tegelijkertijd bezig met kussengevechten, tikkertje spelen, ruzie maken en een wedstrijdje doen wie het hardst kan spelen op de piano. Als staflid kom je dan handen tekort om alle brandjes te blussen.

Wordt hier wel geleerd?

‘Het lijkt hier meer een speeltuinvereniging dan een school.’ Veel buitenstaanders beschouwen de school en het concept met een flinke portie wantrouwen. ‘Als ik zelf op deze school had gezeten was er niets van me terecht gekomen’.  ‘Het klinkt allemaal een beetje vrijblijvend’.  Dat is het niet, er is veel vrijheid, maar die gaat hand in hand met het nemen van verantwoordelijkheid. De vrijheid van de een houdt op waar de vrijheid van een ander begint. Hier ontstaat wrijving, wat kan leiden tot conflicten. Leren dit om te zetten in dialoog is een belangrijk onderdeel van de school. Geweldloze communicatie en sociocratie zijn twee middelen die hiervoor worden ingezet. En als je afspraken maakt, word je ook gehouden aan die afspraken.  Zelfstandigheid, verantwoordelijkheid nemen, oog hebben voor anderen zijn van belang als je op deze school wilt functioneren.

Niet iedereen vindt zijn draai in democratisch onderwijs. Daarom is er voor plaatsing altijd eerst een kijkperiode van vier weken, om te onderzoeken of de realiteit overeenkomt met wat ouders en kind zich ervan voorstellen. Aan het eind van de school wordt vastgesteld of kind ouders en school instemmen met deelname aan LIFE!

Inspectie

Natuurlijk stelt ook inspectie de vraag of deze democratisch onderwijs voldoet aan de eisen die in Nederland aan onderwijs worden gesteld.  Afgelopen week is inspectie langs geweest, om vast te stellen of dit bij LIFE! het geval is.  Ze spraken met ouders, namen het
leerlingvolgsysteem door, woonden lessen bij, spraken met leerkrachten en studenten.  Aan het eind van de dag waren zowel de inspecteur van primair onderwijs als die van voortgezet onderwijs onder de indruk van wat hier in twee jaar is bereikt.

‘Ik heb vandaag veel goeds gezien, maar nadat ik de studenten had gesproken was het voor mij duidelijk. Hier is geleerd, dit zijn jongeren die weten wat ze willen en waar ze naartoe willen. Dit is een echte school’.

Wil je meer weten over LIFE!? Kijk dan verder op onze website: www.come2life.nl

Financiën

Democratische scholen worden niet gefinancierd door de overheid. Zij draaien op ouderbijdragen , verhuur en giften. In deze startfase zijn de kosten voor gebouw en personeel hoog in relatie tot de inkomsten. Om dit te overbruggen zijn we een crowdfundingscampagne. Wil jij een bijdrage leveren aan diversiteit in onderwijs? Je bijdrage is van harte welkom.