De Zaanstreek is het oudste industriegebied van Europa, en misschien wel van de wereld. Zaanse bedrijven zijn zelf ook oud. Maar tegelijkertijd vaak nog springlevend. 102 bedrijven zijn ouder dan 75 jaar.
Het oudste Zaanse bedrijf dat nu nog bestaat, het Moriaanshoofd in Wormer is 431 jaar oud, 69 bedrijven zijn ouder dan 100 jaar, 12 ouder dan 200 jaar, 5 ouder dan 300 jaar.
Vandaag de vierde versie van het overzicht. We begonnen in maart met de 20 oudste bedrijven van de Zaanstreek. Na een stroom van reacties maakten we begin april een tweede lijst met 50 bedrijven en twee weken geleden een lijst met 74 bedrijven. Zonder de hulp van de lezers hadden we dit overzicht nooit kunnen maken. Dank!
Suggesties, aanvullingen of vragen zijn nog steeds welkom? Zet ze in de comments hieronder, mail ze of deel ze via Twitter of Facebook.
We tellen alleen bedrijven mee die begonnen zijn in de Zaanstreek en er nog steeds zitten. Drie café’s (destijds herbergen) staan bovenaan. Het Moriaanshoofd is de oudste (431 jaar!), Het Heerenhuis (1652) is tweede, De Prins in Westzaan is nummer drie.
- Herberg ’t Moriaanshoofd (1585), waard Symen Moerjaen (vandaar de naam) was de eerste eigenaar, in 1591 werd de herberg overgenomen. In Wormer is het waarschijnlijk het oudste pand. De kolfbaan is uit 1870. Aan het eind van de 17de eeuw was de herberg eigendom van het gilde der gistjagers, die gist leverde aan de beschuitbakkerijen.
- Het Heerenhuis (Wijdewormer) stamt uit 1652. Maar ook daarvoor zou er al sprake zijn van een heerenhuis, de heren van het Hoogheemraadschap kwamen er bijeen. Door de eeuwen heen is het altijd een horecagelegenheid gebleven.
- De Prins, Westzaan. Het gemeentearchief: “midden 17de eeuw droeg de herberg de naam Prins Maurits. Daarna zijn nog andere namen gebruikt: Prins Willem de Derde, de Coning William, de Bataaf – onder druk van de Franse bezetter – en na de Franse overheersing zonder onderbreking de Prins. Het huidige pand kwam tot stand in 1974 na een ingrijpende verbouwing.” (De precieze datum hebben we dus niet). Prins Maurits van Oranje leefde van 1567 tot 1625 was de zoon van Willem de Zwijger. (foto links boven is ook de Prins)
- Kaaijk Metaalbewerking, begonnen als smederij de ‘drie gekroonde hamers’ in 1676. In 1890 werd de zaak verkocht aan Nicolaas Kaaijk. Hij deed de zaak over aan zijn zoons die het weer verkochten aan Nico Kaaijk. In 1993 is Jan Willem Kaaijk in de zaak gekomen (foto van Erik Esteie).
- De Schoolmeester (1692). De Schoolmeester was sinds 1692 steeds in handen geweest van één of twee eigenaren, maar vanaf 1 januari 1977 was dit er nog maar één: de Vereniging De Zaansche Molen. De Schoolmeester maakt Zaansch Bord, een stevig papier in verschillende maten en kleuren. Er worden kaarten mee gemaakt en het wordt gebruikt door boekbinders en kunstenaars.
- Pieter Bon (1752), in 1993 verhuisd naar het bedrijventerrein Zuiderhout.
- Wessanen (1765, als Wessanen en Laan)
- Houthandel Van de Stadt BV uit Zaandam. Opgericht op 27 maart 1756 onder de naam Weduwe Jan en Huybert van de Stadt, handel in houtwaren. Maar al op 13 maart 1694 biedt op een houtveiling in “De Otter op den Dam” Huybert Symonsz van de Stadt op de kavels 33: 6 ronde dennen, 73: 6 grenen masten, 74: 9 grenen masten. Na deze veiling verschijnt hij regelmatig op hout-veilingen, waar hij dan spieren, eiken en dennen balken, dennen masten, grenen 42 voets en 56 voets balken enz. koopt.
- Jan Dekker, Wormerveer (1792), begonnen in Wormer in molen “De Rietvink” bij de Bartelsluis, later in Wormerveer als zeepziederij De Adelaar. Nu onderdeel IMCD Group.
- De Waakzaamheid ging in 1626 (of zelfs eerder, maar dat is niet bekend) van start als De Prins. Vanaf 1795 droeg het pand, na diverse naamswijzigingen, de naam De Waakzaamheid.
- Bouwbedrijf Leguijt (1799) is nog steeds een familiebedrijf. Het bedrijf wordt sinds 1996 geleid door Jan Piet Leguijt, de zevende generatie van de familie Leguijt. Het kantoor en de werkplaats zijn gevestigd aan de Weiver in Krommenie; de plek waar het allemaal ooit begon.
- Duyvis (1806). Teewis Duyvis begint in 1806 in zijn oliemolen veevoer te maken. Naast veevoer maakt Teewis ook sauzen en oliën. In 1961 start Duyvis met de verkoop van pinda’s en noten. Zeven jaar later komen hier ook zoutjes en de dipsauzen bij. In 1991 wordt op de plaats waar de familie Duyvis ooit begon een moderne fabriek gebouwd. In 1993 wordt het Tijgernootje bedacht. Duyvis is nu onderdeel van PepsiCo International.
- Heijnis & Schipper (1821), ook de zevende oudste drukkerij van Nederland.
- Assurantiekantoor Klaas Vis (1834). Eerst Oostzijde nu al meer dan 100 jaar op de Westzijde.
- Perk IJzerhandel (1835). Oprichter Willem Perk begon in 1835 met een winkeltje in spijkers en ijzeren potten. Vijf generaties Perk hebben het bedrijf in de daaropvolgende jaren gemaakt tot wat het nu is. Eind jaren zeventig verhuisde het bedrijf naar de huidige locatie aan de Vredeweg in Zaandam.
- Bakkerij Brakenhoff (1836) in Assendelft, nog steeds familiebedrijf, de eerste Brakenhoff kwam uit Castricum naar de Assendelftse kermis en viel voor de charmes van een bakkersdochter. In 1836 nam hij de zaak van zijn schoonvader over (de bakkerij is dus ouder). Hij zette de zaak voort onder zijn eigen naam. In de 19e eeuw bakten ze het brood op de Dorpsstraat 406. Daar is nu de bakkerswinkel en een lunchroom. De ovens staan op de Dorpsstraat 496. Er zijn vestigingen in Assendelft, Wormer, Wormerveer en Zaandam.
- Gorter Branddeuren (1837), nu GNS Brinkman (de G is van Gorter). Gorter begint als timmerfabriek in Wormerveer.
- Bakkerij Kaskes, Wormer (1838) – misschien is het bedrijf nog ouder.
- Jachtwerf De Hippert (1850) op de grens van Zaandam en Oostzaan.
- Wed. K. Brouwer Scheepswerf (1857). Eén van de kleine werven aan het Rustenburg was in 1857 opgericht door K. Brouwer, het is de oudste scheepswerf in de Zaanstreek. Op het Rustenburg kocht hij de bestaande helling van de weduwe G. van der Horst. De zaak verhuisde naar de Hogendijk omdat het bouwen van grote schepen op het Rustenburg onmogelijk was, de Jaap Haversluis was te smal. In 1892 werd de werf “De Goede Hulp” aan de Hogendijk gekocht. Ook twee naastgelegen werven werden overgenomen. Zo ontstond een grote werf aan de Hogendijk. De werf van de Wed. K. Brouwer specialiseerde zich na de Eerste Wereldoorlog op de bouw van dekschuiten. In 1984 namen zij het Z.S.M.-dok in de Achtersluispolder over (gemeentearchief). Op de Hogendijk vond men later delen van een scheepshelling uit 1580 en een vrijwel intact zijnde scheepshelling uit 1620. Een schuur van de scheepswerf staat nu op Zaanse Schans.
- Dekker Watersport (1866). Ontstaan uit een zeilmakerij. In de woonkamer van de familie Dekker op het Dampad in Zaandam maakte Opoe Dirkje de eerste vlaggen. Snel werd een werkplaats aan het woonhuis gebouwd. In 1894 kwam zoon Marcus in de zaak, daarna zoon Jan. In 1920 zette de zoon van Jan, Gerardus, de zaak voort en in 1942 nam de zoon van Gerardus, Jan, de zaak van zijn vader over. In 1991 verhuisde men van de Rozengracht naar Oud Zaenden en later naar de Pieter Ghijsenlaan. De familie Dekker zit sinds 1983 niet meer in de zaak.
- Kabel Metaal (1867).
- Honig, in 1867 kocht Klaas Honig stijfselmakerij De Troffel in Koog aan de Zaan voor zijn zoon Meindert die daar op 26 september begon; in 1895 werd het N.V. Stijfselfabriek De Bijenkorf; tegenwoordig onderdeel van Tate & Lyle
- Bloembinderij Schipper, Zaandam (1867)
- Houthandel Gras (1868). Opgericht door Floris Gras die molen de Roode Leeuw op het huidige Zaaneiland kocht, later sloot zijn broer Gerrit zich bij het bedrijf aan en werd en een tweede molen gekocht: de Nooteboom. Die laatste molen ging in vlammen op, de Roode Leeuw werd in 1916 afgebroken. Het familiebedrijf – tegenwoordig Gras Houtimport – is nu gevestigd aan de Symon Spiersweg.
- Apotheek Groesbeek, er is een foto uit 1870 bekend.
- Bouwbedrijf Kakes (1874). Meestertimmerman Cornelis Kakes begon zijn eigen bouwbedrijf aan de Oostzijde te Zaandam. In 1895 nam Jan Kakes, de zoon van Cornelis, de zaak over. Na diens dood in 1909 nam zijn weduwe Catharina in de bedrijfsleiding over tot 1916 toen Cor (1891) en Reinder Kakes (1894) aantraden. Nu onderdeel van Kakes Deurwaarder.
- William Pont (tegenwoordig Pont Meyer) (1876)
- Café Zaanzicht, Oostzijde Zaandam (1882), gestart toen de Hoopbrug op die plek werd gebouwd – het tolhuis was in het café -, in 1941 verdween de brug. Foto gemeentearchief ±1910.
- Duyvis (1885), gestart door P.M. Duyvis en D.W. Stork op 2 november 1885 als machinefabriek Twente op de Koger Hem. Nu Duyvis Wiener.
- Verkade (1886)
- Sietske Koene Mode (1886)
- Ruig Wild en Gevogelte, Oostzaan (1886). Koster Pieter Ruig verkocht als bijverdienste zuivelproducten aan de horeca in Amsterdam. Hij kon een boerderij overnemen die schuin tegenover de huidige hoofdvestiging te Oostzaan lag. Daar begon hij een handel in o.a. kippen.
- Albert Heijn (1887)
- Crok & Laan (1891)
- Lassie, in 1893 gortpellerij Mercurius (Albert en Jacob Adriaan Laan), nu eigendom van Spaanse Grupo SOS.
- Pielkenrood Vaten (1895), nu in 2010 overgenomen door de ArdaghGroup uit Luxemburg. In april 1895 begon Jacob Pielkenrood een kleine smederij aan het Langepad.
- Remmert Dekker, Wormer (1896)
- Woudt Fietsen (1898), Koog a/d Zaan, misschien wel de oudste fietsenwinkel van Nederland? En een familiebedrijf: “Sinds 1898 en al vier generaties verkopen wij fietsen.”
- Forbo (in 1899, Nederlandsche Linoleumfabriek)
- Johan Schol (1900), nog steeds een familiebedrijf
- Van Wijk, Oostzaan (1900), eerst drukkerij, nu ‘communicatiemiddelen’
- Drukkerij Huig (1902), opgericht als drukkerij annex boek- en kantoorhandel aan de Oostzijde in juli 1902 door Cornelis Huig. In 1947 werden de boek- en kantoorhandel gesloten. In 1956 verhuisde de drukkerij naar de K. Kanstraat. In september 1986 werd een nieuw pand aan de Kanstraat in gebruik genomen. Tegenwoordig is het HuigHaverlag Printing in Wormerveer.
Koningin Juliana bezoekt drukkerij Huig in 1957, foto gemeentearchief - Flentrop (1903)
- O+R Inktchemie (1903)
- Juwelier Van Zijp (1904)
- Hellema Verpakkingen (1906), begonnen als bakker, maakte zelf verpakkingen voor z’n broodproducten.
- Grand-Café De Kroon, Wormerveer (1906)
- Engel Natuursteen (1906). Martinus Engel zet in 1906 een steenhouwerij op in de Valkstraat in Zaandam. Na een jaar of tien neemt zijn zoon, Elbertus Frans Engel, de zaak over. In 1994 is het bedrijf verhuisd van de Valkstraat naar de Zijtocht 7 in Zaandam. Nu wordt het bedrijf geleid door de 5e generatie: Marco Engel.
- Dral Fietsen, Oostzaan. Dirk Dral begon zijn handel in 1907.
- Het IJzerhuis (1907)
- Zaanlandia Blik (1907). Franciscus Wilhelmus Kriek begon zijn eigen blikbedrijf in Krommenie. Zaanlandia Blik nog steeds een echt familiebedrijf. Met achterkleinzoon Daan Kriek aan het roer.
- Banketbakkerij de Wijn, Stationsstraat, Koog a/d Zaan wordt reeds genoemd in het boek “Wandeling door Koog en Zaandijk omstreeks 1900-1908” door T. Woudt, dus 1908 of ouder.
- Slagerij Schoen is ouder dan 100 jaar, de eerste foto dateert van 1908.
- Buhrs, Zaandam (1908). Machinefabriek. Opgericht door Th. Buhrs die met een ‘eigen kapitaal van 7 stuivers’, een lening van tweehonderd gulden en twee man personeel aan de Zuiddijk in Zaandam een smederij en reparatiebedrijf begon. Al vrij snel ontwikkelde de smederij zich tot een machinefabriek, er werd begonnen met de vervaardiging van plaat- en machinewerk voor radiodistributiesystemen en het in serie produceren van onderdelen voor de auto-assemblage (zoals voor Ford, DAF en diverse Philips-vestigingen). In 1937 werd het bedrijf omgezet in Firma Th. Buhrs en Zonen. Nu onderdeel van Hittech.
- Schipper Kaas begint in 1908 in Zaandam als kaasgroothandel. In de jaren ’40 van de vorige eeuw begonnen het bedrijf met het smelten van kaas. En tot op de dag van vandaag internationaal bekend (as Schipper Cheese) om de rook- en smeltkazen. Het is bedrijf is sinds kort geen familiebedrijf meer, het werd verkocht aan A-Ware in Lopik. De productie is naast de rotonde in de weg van Hoofdtocht, Ringweg en Westzanerweg.
- Banketbakkerij Landsaat, Zaandam (1908)
- Groot Schoenen, Krommenie, hoek Zuiderhoofdstraat–Snuiverstraat. Op 4 april 1910 startte Engelina Breeuwer, getrouwd met Gerardus Groot, met de verkoop van schoenen.
- In 1910 is Huitema in Zaandam opgericht als bouwbedrijf en aannemer van metselwerken en vanaf 1980 is de naam veranderd in Huitema Tegels en Sanitair BV. Nog steeds een familiebedrijf.
- Cacao de Zaan (1911)
- Loodgietersbedrijf J.B. van het Kaar B.V. uit Westzaan is in 1911 opgericht door Jaap (Jacob) van het Kaar. In Westzaan waren destijds nog niet eens gasleidingen aangelegd, die kwamen vanaf 1913. Het is nog steeds een familiebedrijf.
- Van der Laan Stoffeerders, een echt familiebedrijf opgericht in 1911. Opa begon voor zichzelf en ging met de hondenkar langs de deuren. Hij verkocht garen en band, in alle maten en soorten. Dag in dag uit trok hij over de polderwegen om zijn fortuin te maken.
- Machinefabriek Holleman, Zaandam (1912).
- Moos rijwielhandel in Koog aan de Zaan sinds 1913 en nog steeds een familiebedrijf.
- Piet de Wit (1914), fietsenwinkel.
- Bouwbedrijf Vrouwe, Assendelft (ruim 100 jaar)
- Jan Keezer Transport (1916), begonnen in Zaandam (Bodecentrum, Zaantheater), nu in Oostzaan.
- Primus Ouwel (1916)
- Slagerij De Ridder (1916), 100 jaar op de Zuiddijk.
- Floris (1917). Ze vierden het 100-jarige bestaan groot (met de uitgave van een boek).
- Rijwielhandel Molenaar, Zaandijk. In 1918 begon Johannes Cornelis Molenaar een elektro technisch installatiebedrijf aan de Lagedijk 9 in Zaandijk, tegenover molen De Bleeke Dood. Zijn voornaamste werkzaamheden bestonden uit het aanleggen van elektriciteit in boerderijen in de omtrek. Daarnaast repareerde hij ook fietsen. Het familiebedrijf bestaat nog steeds, met winkel en reparatie in Rooswijk
- Kistenfabriek de Boer (1918)
- Cafe Lamers-Kanaalzicht op de Zuiddijk heeft als oprichtingsdatum 28 november 1918: bijna 98 jaar op dezelfde plek. Kanaalzicht was en is feitelijk nog de naam van de zaak maar door de bebouwing aan de overkant kan men het Noordzeekanaal van hieruit niet meer zien.
- Krijt Moester (Zaandijk) is een groothandel in zoetwaren en horeca-artikelen. In 1918 is het bedrijf opgericht onder de naam G. Krijt en zoon, toen nog uitsluitend handelend in zoetwaren.
- Expeditiebedrijf Smit Wormerveer (1918)
- Café Sman, Wormerveer (1918), op deze plek is al sinds 1607 een herberg gevestigd.
- Verblifa (1919)
- Kramer Scheepsmotoren en Machinefabriek op De Hemmes, sinds 1919.
- Albert Keijzer B.V. (1920). De naamgever van het bedrijf start als 19-jarige een transportbedrijf en vervoert met de hondenkar boodschappen van Zaandam naar de notabelen in Landsmeer en Oostzaan. Al spoedig wordt de hondenkar vervangen door een paard-en-wagen, in 1922 gevolgd door een T-Ford voor 1.700 gulden.
- Pfann Schoenen (1921). Begonnen als een schoenmakerij in Zaandam. In 1933 verhuisde men naar het Rustenburg en al snel kwam de eerste schoenenwinkel in een pand tegenover de schoenmakerij. Door de bouw van een parkeergarage, in 1971 werd de familie Pfann verzocht te verhuizen naar het huidige locatie aan de Rozengracht 59 te Zaandam.
- Scheepswerf Vooruit aan de Zuiddijk; in 1921 begonnen als een coöperatie van werklieden aan de Sluissloot op de Koog.
- Op den Velde (1921), nog steeds een familiebedrijf. Het bedrijf is op 22 juli 1921 opgericht door Jan op den Velde, mede met hulp van de familie Verkade, die Jan honderd gulden leende als startkapitaal.
- H. van Langelaar, Schoolmeestersstraat Zaandam (1922)
- Jan Schoemaker, Zaandam (1923), opgericht door de broers Jan en Piet Schoemaker
- Loodgietersbedrijf J.N. Jonker is sinds 1923 gevestigd in Zaandam.
- Dorjee Fabriek voor Speciaal Gereedschappen en Werktuigen (1925)
- Vlaar Enveloppen, Krommenie; in 1926 in Zaandam door P. Vlaar & Zonen opgericht als papiergroothandel. Na de oorlog nam de oudste zoon het bedrijf over, in de jaren ’60 werd begonnen met het produceren van enveloppen. Tot op vandaag de dag vindt er productie plaats in Krommenie. In Groningen startte een andere zoon, Joost Vlaar, een eigen groothandel in papier en enveloppen, Vlaar Groningen. Ook hier werd in de jaren ’60 met de productie van enveloppen gestart. In 1972 nam Joost Vlaar het bedrijf P. Vlaar & Zonen van zijn broer over. Vlak daarvoor was ook het historische pand in Krommenie aangekocht.
- Gerkens Cacao Wormer, opgericht in 1928 door K.J. Gerkens, nu onderdeel van Gargill.
- Exter Aroma. In 1928 startte Roelof Exter zijn onderneming in Zaandam. Hij haalde in het centrum van Zaandam vet en beenderen op. Het maken van de hartige bouillons startte hij onder licentie van Nestlé (Maggi). De opvolger van Exter werd schoonzoon Jacob Hart. En daarna is het bedrijf overgenomen door de twee zonen van Jacob: Jacob en Roel.
- Booij Lastechniek (1929), lasles door K. Booij, uiterst links op de foto in 1936.
- Van Wijngaarden, Zaanse mayonaise, het familiebedrijf begon in 1929 toen Jan van Wijngaarden zijn eigen onderneming startte: De Zaanlandsche Oliehandel. Vanuit zijn eigen tuin leegde hij de olievaten in glazen flessen en bracht ze naar de kruidenierwinkeliers, geholpen door zijn oudste zoon Jan Jacob. Toen zijn tweede zoon, Teun, later ook bij het bedrijf kwam, was de basis voor een écht familiebedrijf gelegd.
- De Zaanlandse Olieraffinaderij (ZOR), opgericht in 1930, er wordt plantaardige olie geraffineerd op het Kalf, nu onderdeel van Cargill.
- Mulder Verhuizingen, Wormerveer (1931)
- Timmerfabriek Visser (1932)
- Jansen Hoveniers (1 mei 1934), opgericht door Andreas Jansen, de vader van de twee huidige eigenaren André & Frans Jansen. Tot eind jaren zestig gevestigd aan de Insulindelaan in Wormerveer. Daarna verhuisd naar Markenbinnen (net over de brug van Westknollendam).
- Van Dalsem Elektrotechniek BV (1934). Opgericht in 1934, begonnen op nummer 86 in de Schoolmeesterstraat. Toen het pand ertegenover (nummer 87-89 ) afgebrand was, kocht Van Dalsem dat terrein en zette er een nieuw pand op. Dhr. Van Dalsem overleed in 1990. Het bedrijf is toen overgenomen door Douwe Duizendstra en Arnold Hendriks. In 2008 is Van Dalsem verhuisd naar de Oostzijde 397b. Vanaf 2014 is Arnold Hendriks enig eigenaar.
- Van Assema Schilders (1935). Opgericht door Joop van Assema aan de toenmalige Dorpsweg in Assendelft (nu Dorpsstraat).
- Rijschool Van Hees (1935)
- Mooij verf B.V. Verfgroothandel. Gestart in 1936 als verfhandel op de Oostzijde in Zaandam. Momenteel 11 vestigingen in Nederland waaronder 1 in Zaandam en 1 in Wormerveer. Aandelen zijn in bezit van de firma van Wijhe verf in Zwolle.
- Hellingman, Zaandam (1937), op 1 oktober 1937 begonnen de grondleggers Gré en Dirk Hellingman op het stadhuisplein een taxibedrijf en rijwielstalling. Hun zoon Volkert Hellingman heeft het bedrijf verder uitgebouwd en nu is het de beurt aan de derde generatie om leiding te geven aan dit prachtige bedrijf. De huidige directie bestaat uit Dick, Jacob en Manfred Hellingman.
- Stam Elektrotechniek b.v. (1940). Dirk Andries Stam begon aan de Julianastraat 15 in Koog aan de Zaan zijn eenmanszaak in elektrotechniek. Nu gevestigd aan de Ducaatstraat 42 in Zaandam.
- De firma Singeling BV, Zaandam (1940), opgericht als Elektrisch-autogeen Laschbedrijf Joh. Singeling op 12 september 1940 door Johan Singeling. Inmiddels staat de derde generatie Singeling aan het roer bij het Zaanse metaalbedrijf. Opa Singeling heeft als eerste in Nederland het diploma Autogeen Lasscher behaald.
Wie staan er niet in:
- De ‘jonkies’: Stelling Wonen in Wormerveer werd opgericht 1943 (maar er was al eerder een timmerfabriek waarover we geen informatie kunnen vinden). Veldhuizentransport (1966). Heine Kleding in Wormerveer is ook een jonkie (1951), Slager Raa is uit 1946, Deken (ook Wormerveer) uit 1949. Kapper IJf op de Zuiddijk is uit 1945. Bart Natuursteen in Zaandijk (1947) hoewel in 1932 Ben Bruin in het pand Guisweg 43-45 een steenhouwerij begon die Bram Bart later overnam. De Orkaan uit 1986.
- Niet Zaans van oorsprong: Bruynzeel stamt uit 1897 maar is opgericht in Rotterdam. Buteressence (1870) is nu een Zaans bedrijf maar is gestart in Amsterdam-Noord. Verffabriek Touwen & Co begon in Meppel.
- Niet Zaans nu: Pieter Schoen werd opgericht in 1722, maar als merknaam of bedrijf bestaat het niet meer, het huidige Sigma Coatings (met de S van Schoen) zit nu in Amsterdam. Orion Olie (1899) opgegaan in Castrol, Zaanse fabriek gesloten. Weverij Koster, Wormer (1887), nu gevestigd in De Goorn als Koster Industrial Textiles.
- Verdwenen als merk. Knap Transport werd opgericht in 1912, sinds 2013 onderdeel van St. van den Brink uit Ermelo (er rijden nog wel een paar Knap-auto’s rond). Garage Zwart in Wormerveer bestaat als naam niet meer (na diverse overnames nu deel van de Havik autogroep) maar is opgericht door Dirk Zwart in 1922. Lenteweelde is bijna 100 jaar geleden opgericht, maar bestaat niet meer.
- Verdwenen: Schipper Naaimachines (en stamt uit 1942). Schenk papier, 1823 (gesloten 1976), Kroes Manufacturen aan de Oostzijde was opgericht in 1916 en opgeheven in 2008. Taxi Erven Jan de Boer, begonnen als stalhouderij Jan de Boer rond 1900.
- Geen oprichtingsdatum bekend: Slagerij Donker in Krommenie bestaat sinds 1955, maar in 1865 was daar al een slagerij gevestigd. Zelf zeggen ze bij Donker in 1838 te zijn begonnen, dat zou volgens andere bronnen in Zaandam (Kalf, Oostzijde) zijn geweest (misschien toch in de lijst?). Het Heerenhuis, polderhuis van de Starnmeer en Kamerhop.
Beste redactie,
De Norit fabriek, Pieter Ghijsenlaan, kwam in bedrijf in 1916. Is dus 103 jaar oud.
In 1915 werd de NV Nederlandse Norit Maatschappij Declora opgericht, die tevens een fabriek bouwde voor de vervaardiging van actieve kool op het Hembrugterrein in Zaandam. Deze fabriek begon in 1916 te produceren en had een capaciteit van ongeveer 350 ton/jaar.
Haan papier, eerst te zaandijk (schans 4) en nu te wormerveer.
Die staat wel in de laatste versie: https://www.deorkaan.nl/de-oudste-bedrijven-van-de-zaanstreek-de-definitieve-versie-155-stuks/ (maar niet in de ranglijst omdat het bedrijf net meer onder die naam bestaat)
Bedrijf op het gebied van elektrische industrialisatie, onderdeel van het Amerikaanse Westinghouse Electric Comp, later van Internatio Müller; oorspronkelijk Sterel en Wechgelaar. In 1914 begonnen D. Sterel en D.J.H. Wechgelaar een eigen bedrijf, waarmee zij leidingen en lichtpunten aanlegden. In de Oostzijde openden zij een winkel, waarin zij voornamelijk lampen verkochten.
In 1938 werd besloten het installatiewerk bij particulieren en middenstanders af te stoten en sedertdien legde het bedrijf zich toe op bedrijven en schepen. In 1945 werd verhuisd naar een loods op het terrein van de Artillerie Inrichtingen. Nadien namen de activiteiten` mede door de komst van de elektronica, snel toe.
In 1954 werd verhuisd naar een groter complex aan de Cornelis van Uitgeeststraat 1 in Zaandam. Het bedrijf had toen 200 werknemers en filialen te Amsterdam (scheepsbouw), Delft en Hilversum. In 1964 werd Fris installatiebedrijf overgenomen en bewoog het bedrijf zich mede op het terrein van verwarming en airconditioning. In 1965 werden de belangen van Sterel en Wechgelaar gebundeld en ontstond Sterwech. Samenwerking met een Frans bedrijf leidde in 1966 tot Controle et Applications Sterwech (CAS).
In 1972 volgde de overname door het Amerikaanse Westinghouse Electric Corp te Pittsburgh; Zaandam werd de hoofdvestiging. In 1978 werd de naam van het Zaanse bedrijf omgezet in Westinghouse. In het begin van de jaren '80 werd Vetim bv afgestoten. In 1990 werd het bedrijf, dat toen een omzet had van circa f 75 miljoen, en verspreid over tien vestigingen circa 500 werknemers telde, van wie 200 in Zaandam, overgenomen door Internatio Müller nv te Rotterdam.
Goedemiddag,
Na het overlijden van mijn vader ben ik in het bezit gekomen van diverse oude foto's. Op een van die foto's staat de oude fietsenwinkel die in 1918 is geopend tegenover de Bleeke dood. Bij jullie op nummer 71. De eigenaren Cees en Han hadden een familierelatie met mijn grootvader Jacobus Last, vandaar dat die foto in mijn bezit is.
Natuurlijk kan ik met die foto niets, maar weggooien vind ik vooralsnog zonde.
Mocht u belangstelling voor deze foto hebben dan hoor ik het graag.
Met vriendelijke groet,
Ingrid Zonderland
Jan Dekker uit Wormerveer verzekerde als eiegnaar op 19 oktober 1765 de oliemolen De Gooijer aan de Kalverringdijk tegenover Zaandijk. Hij werkte toen onder de firmanaam Trip & Dekker samen met zijn zwager Lammert Dekker. Uit dit bedrijf kwam de firma Jan Dekker voort.
Dat zou dus betekenen dat de firma Jan Dekker niet in 1792 (onze lijst hierboven) maar bijna 30 jaar ouder is?
Forbo is. Ook zaans en van 1898
Forbo staat al in de lijst: nr 40.
Voor de volledigheid: nr 66 op de lijst: Bouwbedrijf Vrouwe, Assendelft bestaat sinds 1900 en is nog steeds een familiebedrijf. (is wat specifieker dan: ruim 100 jaar)
HVMS (Hoorn de Vos Metselaar en Sturop) Makelaarskantoor; De historie gaat terug tot 1865.
We kunnen geen enkele bron vinden (behalve een artikel op Dichtbij) die dat bevestigt. De naam dateert in ieder geval niet uit 1865. We zullen ze een mail sturen.
Nog een kleine correctie: Banketbakkerij de Wijn, Stationsstraat, Koog dateert al van 1890 (informatie uit Handelsregister)
148 nu, ook Floris Wormer (1917) in de lijst.
Ik krijg net van mijn oom door dat Kroes Manufacturen is begonnen in 1912 ipv 1916. 2008 was wel het jaar van beëindiging. Kunt u dat aanpassen?
Doen we bij de volgende editie, die staat er binnen 2 weken op. Dank voor de aanvulling.
Zito|Teer in Wormer handelt in verpakkingen en magazijninrichting en is opgericht na de overname van Teer Papier door Zito Systems. H.C. Teer begon in 1931 een papierhandel op de Transvaalstraat in Wormerveer en was later gevestigd op de Wandelweg nr 25.
ZITO | TEER, inmiddels verhuisd naar de Jufferstraat 1 te Zaandam.
Bedrijf bestaat niet meer in Zaandam; verkocht in 2006 en is voor woningaanpassingen als zelfstandig bedrijf voortgezet in Alkmaar.
Penningweg 108E - daar zit nog steeds een vestiging, fiets er wel eens langs.
Met Verhoef Revalidatie (1904) nu op 147...
Bestaat niet meer, is nu medipoint.Al div. jaren.
De Jager op de Gracht: op de beeldbank van het archief staat een foto (
41.07532) uit 1900 waarop deze tabakszaak al staat afgebeeld. 116 jaar al aktief.
Met Adriaan Dekker (1850) erbij zitten we op 144.
Al 76 jaar op de Gedempte Gracht: Metselaar Optiek. Sinds 1940
Nummer 141: Ten Wolde Mode in Krommenie (Zuiderhoofdstraat) Opgericht in Krommenie en familiebedrijf sinds 1932.
Nummer 140 (en ook nog eens een 117 jarige): Verweij Voetcentraal (voorheen Heine/Verweij Orthopedische Schoentechnieken) sinds 1899. Begonnen in Krommenie, nu in Zaandam.
Nummer 139: Korver Mode, opgericht in 1936. Begonnen in Zaandam met een winkel op de Zuiddijk en vanaf 1966 tot 2014 op de Lobeliusstraat in het zuiden van Zaandam. En nu gevestigd in Oostzaan.
De lijst met bovenstaande bedrijven en nog veel meer zijn opgenomen in de nieuwe Tijdlijn van de Zaanstreek.
Kijk maar eens op:
http://archief.zaanstad.nl/dienstverlening/tijdlijn-van-de-zaanstreek
Op naar de 150! (we zitten op 138) - Kuijk op de Zuiddijk meldde zich ook (80 jaar)
Rollenberg Betonijzervlechtwerken is in 1938 door de heer A. Rollenberg uit Wormerveer opgericht. Nu op de Grote Tocht in Zaandam en dus al 78 jaar in de Zaanstreek.
Cafe De Visser aan de Krommenieërweg in Wormerveer. Genoemd naar de eerste eigenaar Theunis Visser die daar, bij de Veerbrug, in 1883 een slijterij en tapperij begon onder de naam ,,'t Vissertje". Nog steeds op dezelfde lokatie.
Nummer 135: al 96 jaar aktief: WAM (Wormerveerse Aanneming Maatschappij), sinds 1920.
Nummer 134: M van Zaanen, juwelier in Krommenie. In 1932 begonnen als handelaar in uurwerken, goud en zilver aan de Busch 1a in Krommenie.
De stand voor de juni-editie: 133 75 jaar of ouder, 79 ouder dan 100 jaar.
Hazet, met hoofdkantoor in Zaandam, is een totaalleverancier van producten en oplossingen voor hygiëne en veiligheid maar is ooit begonnen als klein chemisch bedrijf te Zaandam. Opgericht in juli 1931 door Pieter Tanger, die een borstelwarenbedrijfje met de naam Hazet (Haverkamp Zaandam) overnam. Tanger produceerde onder andere wrijfwas en schoencrème. Na de Tweede Wereldoorlog werd begonnen met de verkoop van bleekwater, parfumerieën, eau de cologne, veegpoeder, wrijfwas, toiletpapier, papieren zakdoekjes en dergelijke.
Als we zo doorgaan halen we die 150 bedrijven wel hoor: Sinds 1935 is Bakkerij Honig al gevestigd in Oostzaan. Klaas Honig startte toen een brood- en banketbakkerij aan het Noordeinde. Inmiddels zet de 3e generatie Honig het bedrijf voort.
Flens BV, Houtbewerking uit Oostzaan. Daar opgericht in 1938 en nog steeds een familiebedrijf.
Rijkhoff Autolaadkranen BV (Wormerveer) bestaat sedert 1850. Het is ontstaan uit een smederij, gevestigd aan de Dorpsstraat in het centrum van Assendelft. Via de agrarische sector groeide het door tot een bedrijf dat gespecialiseerd is in autolaadkranen, containersystemen, laadvloeren en kippers.
Bevoorrading AH-winkels in Enschede geschiedt o.a. door KNAP WORMERVEER!
Knap is een beetje een probleem, het bedrijf is officieel gestopt, het is ook niet meer ingeschreven in KvK, vd Brink heeft het volledig overgenomen, het bestaat niet meer als merk. Maar er rijden nog wel auto's rond met het oude logo.
Slagerij Veenboer uit Assendelft, sinds 1938; bestaat dus al 78 jaar.
Metaalbewerking Venema uit Westzaan stamt uit 1929. In dat jaar begon J. Venema in het oliepakhuis “De Visser” een houtbewerkingsbedrijfje. Toen hij overging op metaal bewerken, verhuisde het bedrijf naar de oude houtloods van houtzaagmolen De Tweeling. Die schuur stond aan de andere kant van een insteekhaven. Op die plek staat de huidige werkplaats nog steeds.
We zitten inmiddels op de 127 (zelf kwamen we Vels Transport tegen, 1931). 78 ouder dan 100 jaar.
Helaas ook geen Vels meer, alleen de naam nog.
Geen familiebedrijf, maar dat geldt ook voor Albert Heijn en Verkade, maar de naam bestaat nog.
Helaas ook geen Vels meer, alleen de naam nog.
Machinefabriek Klinkenberg Krommenie bestaat sinds 1886. Toen richtte H.B. Klinkenberg een smederij op aan het Breedweer in Koog aan de Zaan. Dat pand staat overigens nu in het Openlucht Museum in Arnhem. Het is het achterste deel van de bakkerij in het Zaanse buurtje daar.
P. Boon Elektrotechniek B.V., Dorpsstraat in Assendelft bestaat al sinds 1923 en is nog steeds een familiebedrijf met de vierde generatie als directie.
Het aantal van 150 Zaanse bedrijven ouder dan 75 jaar is nog niet bereikt maar wel 125 stuks: FRIS Woningmakelaar aan de Westzijde heeft als bakermat FRIS Assurantiën, is opgericht in 1923 en heeft haar wortels in Zaandam.
Hoza, sinds 1938. Begonnen in Zaandam ('Horst Zaandam'), vanaf 1956 in Scheemda. Drie weken geleden is er een boek verschenen over de geschiedenis van dit houtbedrijf.
Dank, helaas niet meer Zaans... dus kan niet in de lijst...
Het gaat als de brandweer! We zitten nu op de 124 ouder dan 75 jaar. 77 zijn ouder dan 100 jaar.
En weer een 88 jarige die in de lijst kan: Louwen Houtbewerking is opgericht in 1928 door Klaas Louwen te Nauerna, Assendelft, waar het nog steeds gevestigd is. Rond 1970 is het bedrijf overgenomen door zoon Jan Louwen. Sinds 2002 is Ernst Louwen, zoon van Jan, eigenaar van het bedrijf. In die 88 jaar is het productenpakket uiteraard aangepast. Werden vroeger vooral huishoudelijke artikelen en houten speelgoed gemaakt, tegenwoordig producert Louwen strandstoelen, kindermeubels en is toeleverancier van half- en eindfabrikaten aan handel en industrie.
Op naar de 150 oudste bedrijven; nog 95 jarige: Zwart Houtbewerking vindt zijn oorsprong in 1921. Vanuit Molen de Huisvrouw, bestond de productie met name uit het maken van houten vuilnisbakken, bezemstelen, haringspeten, stoppen voor vaten, stoven, wasborden en hooiharken.In 1927 is de firma voortgezet in het Houtveld waar het werk meer gericht was op het zagen en schaven voor derden en levering van lijstwerk.In 1970 volgde een verhuizing naar het industriegebied Achtersluispolder, waar de derde generatie het bedrijf voortzette. Vanuit hier werden houtbewerkingen gedaan en het sierlijstwerk uitgebreid.
Nog een 82 jarige: Bouwbedrijf A. Schollee uit Wormerveer, op 1 april 1934 door Anton Schollee opgericht.
90 jaar bestaat Herenkapper Dirk Sluis aan de Zaanweg al. Dirk Sluijs, kapper/barbier, begon in 1926 en kocht het huidige pand, waarin nog steeds een kapsalon, van de gemeente in 1949.
Een 75 plusser: De familie C. Havik begon in 1939 aan de J.J. Allanstraat 353 in Westzaan de wasserij "Klein Maar Rein". Nog steeds aktief.
Klein maar Rein was in 2016 allang ter ziele, overgenomen door een wasserij in Beverwijk.
EME-Engel,(Oostzijde) Opgericht in 1930 en houdt zich bezig met
ontwikkeling, productie en levering van speciaalmachines.
We zitten al op 115. 76 daarvan zijn ouder dan 100 jaar. Dank voor alle aanvullingen.
Nog een ruim 108 jarige: De Tijdgeest, Veenpolderdijk in Assendelft. De Tijdgeest is als Coöperatieve Aankoopvereniging in 1908 opgericht door 29 veehouders uit Assendelft. De coöperatie werkte in het begin als bestelvereniging, later kwam daar een pakhuis en malerij bij en ging men zelf graan malen en verkopen. Door fusie en verandering van eigenaar is De Tijdgeest meerdere malen van naam veranderd. Overnoord (afkorting van: Over het Noordzeekanaal), Welkoop en Zuidervaart, maar sinds het jaar 1999 heet het weer De Tijdgeest.
Nog een reeds lang bestaande zaak op de Oostzijde die nog niet in de lijst staat: Jongsma Optiek bestaat daar al sinds 1927. 89 jaar dus.
De lijst kan nog verder worden aangevuld. Reeds 88 jaar in de Zaanstreek: K. Schoone Orchideeën B.V. aan de Zaandammerweg in Assendelft. Op de locatie van de huidige kwekerij in Assendelft wordt door de familie Schoone al sinds 1928 bloemen gekweekt. Aanvankelijk bestond de teelt uit lelies en chrysanten maar vanaf 1963 orchideeën.
Voor in de top 50: In 1888 begon oprichter Cornelis Aten als commissionair in effecten maar reeds kort daarna werd hij makelaar in onroerende goederen. Het makelaars kantoor bestaat al 128 jaar en nog steeds aan de Zaanweg in Wormerveer. (van nummer 84 naar 75, toen naar 55 en nu op 86-87)
Dank, inmiddels al 11 nieuwe 'oude' bedrijven. We vonden zelf de garages Metz en Dunnebier in Assendelft. (Maar Wessanen gaat sneuvelen)
Ik denk dat je wel aan de 150 oudste bedrijven komt met 75 jaar of meer Zaanse grond onder de voeten. Zo ook het reeds 91 jaar bestaande Bouwbedrijf Landsman uit Assendelft, een familiebedrijf sinds 1925.
Een 82 jarige: Bouwbedrijf Jan Vet uit Wormerveer stamt uit 1934. De onderneming werd toen onder de naam Bouwbedrijf C. Vet & Zn. opgericht en is nog steeds een familiebedrijf.
De lijst kan nog worden uitgebreid: Zo staat Dijkkamp IJzer- en staalgieterij (nu Daam Schijfweg) er nog niet in. Is in 1916 als A.J. Dijkkamp & Zoon “De Kloet” in Zaandam opgericht en is nog steeds een familiebedrijf.
Nog wel een 88 jarige die niet in de lijst staat: Rentenaar Dierenspeciaalzaak. Opgericht en eerste winkel (fourages) op de Koog stamt uit 1928.
Dank, komen erbij in de volgende versie (zal eind deze maand of juni worden), 100 bedrijven ouder dan 100 jaar?
In 1915 werd de NV Nederlandse Norit Maatschappij Declora opgericht, die tevens een fabriek bouwde voor de vervaardiging van actieve kool op het terrein van de houthavens in Zaandam. Hoewel vandag de dag onder de vlag van het Amerikaanse Cabot, bestaat de fabriek nog steeds als Cabot Norit Nederland B.V. en wordt er, al 90 jaar, volop actieve kool geproduceerd.
Nog een rijpe appel in de boom: Kapsalon Kaper op de Westzijde. Bestaat daar al sinds 1910.
Dank, De Boer en Bakker komen erbij, Wessanen moet inderdaad waarschijnlijk sneuvelen, Couwenhoven is net te jong.
De Boer Pallethandel, nu Hof van Zaenden en actief in de inkoop, verkoop en productie van alle soorten pallets. Reeds vanaf 1904 in de Zaanstreek gevestigd. Bedrijf is opgericht door Hendrik Jz de Boer (1876-1941)
http://www.google.nl/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=1&cad=rja&uact=8&ved=0ahUKEwjWxL3YtL3MAhWCOsAKHf_tD8IQFggdMAA&url=http%3A%2F%2Fwww.wessanen.com%2F&usg=AFQjCNGYB26YUYTh-n8G1B4rcFzGfs9PJQ&bvm=bv.121070826,d.d24
Het bedrijf heeft dus niets meer van doen met het Zaanse. Ook de meelfabriek van Meneba maalt niets meer. Wel een mooie plek voor woningbouw.
Couwenhoven, kantoor benodigdheden
Wandelweg 52, Wormerveer
Opgericht in 1941 dit jaar bestaan wij 75 jaar.
Nog een 80 jarige: Bakker Motors (nu Penningweg) maar Frans Bakker stichtte in 1936 een rijwiel - en motorzaak aan het Dampad. Frans, afgestudeerd werktuigbouwkundige en Hts’er, kon op een gegeven moment een rijwielzaak in die straat overnemen. Hij ging zich direct specialiseren, alleen lichte motorfietsen, omdat men voor grote zware motoren toch geen geld had. Nog steeds een familiebedrijf.