Zaanstad heeft 15 nieuwe (oude) panden tot gemeentelijk monument gepromoveerd.

Het gaat onder meer om het kantoor van Jan Dekker, kaasboerderij ‘Catherinahoeve’ op de Zaanse Schans en pakhuizen ‘De Dissel’ en ‘De Zon’ in Wormerveer.

Ook woonhuizen aan het Zuideinde in Wormerveer, de oude ULO aan de Provincialeweg in Zaandam, het pand waar nu Vlaar enveloppen in zit, en houten huizen aan de Tuinstraat, de Hogendijk en Krimp in Zaandam en aan het Zuideinde in Westzaan zijn nu monument.

Pakhuis ‘De Zon’ (Zuideinde 19, Wormerveer) dateert uit 1916, het was het pakhuis van zaadhandelaar G.J. van Gelder en is nu fabriek van W. van der Woude Verlichting, gebouwd door de gebroeders Gorter. (foto boven)

Het kantoor van Jan Dekker is in 1916 gebouwd als kantoor voor fabriekscomplex zeepziederij ‘De Adelaar’ en heeft een rijk interieur dat nog grotendeels aanwezig is. Er worden waarschijnlijk appartementen in gebouwd. Foto uit 2016.

De kaasboerderij ‘Catherinahoeve’ op de Zaanse Schans stond vroeger in Oostzaan aan De Haal 43 (zie de dakpannen) en werd in 1987 op de Zaanse Schans herbouwd, met gebruik van het oorspronkelijke houtskelet. De kaasboerderij werd in het tweede kwart van de 19e eeuw gebouwd.

Voormalige ULO-school, hoek Vlielandstraat en Provincialeweg, gebouwd in 1953 (ooit De Bark en Groen van Pinksterer).

Portierswoning, Hemkade 18, gebouwd in 1895, foto 2016.

Houten woonhuis aan de Tuinstraat 9 in Zaandam, gebouwd rond 1870.

Houten woonhuis, Krimp 29, Zaandam (uit 1880).

Houten woonhuis, Krimp 25, Zaandam. Gebouwd na 1800, verbouwd in 1883 en 1921.

Dubbel woonhuis en winkel (J. de Wit), Hogendijk 123-129, Zaandam. Gebouwd omstreeks 1730, verbouwd circa 1760 en aangepast in latere bouwfasen.

Binnen in hetzelfde pand:

De Dissel (Zaanweg, Wormerveer) in 1946, vermoedelijk gebouwd in 1785. Was kaaspakhuis van Engel Kuyper.

Dubbel woonhuis, Zuideinde 10-11, Wormerveer, chefswoning met kantoor (Van Gelder Papier), gebouwd in 1895. Foto uit 2016.

De voormalige chefswoning en kantoor aan het Zuideinde 21-22 in Wormerveer. Gebouwd in 1907. Foto uit 1910, kantoor staat links naast pakhuis De Eenhoorn.

Het fabriekscomplex aan de Noordervaartdijk 10 in Krommenie waar sinds 1970 Vlaar Enveloppen zit. Vroeger was dit de fabriek van Woud & Schaap, gebouwd in 1897.

Houten woonhuis, Zuideinde 5, Westzaan, 18e eeuws, mogelijk verplaatst 1820. Foto uit 1930 met bewoonster Maartje Dresselhuizen, echtgenote van Dirk Vet, voor haar huis.

Medio januari werd het houten 17e-eeuwse pand Hero de Jager in Zaandijk tot monument verklaard. Het pand stond aan Zuideinde 130 in Koog aan de Zaan (foto 1940, Beeldbank Zaanstad), het moet worden herbouwd in het gebied bij de Zaandijkerkerk.

Sinds 2014 werken de gemeente Zaanstad en de Vereniging Zaans Erfgoed samen om historische panden te bewaren voor de toekomst. De Vereniging Zaans Erfgoed inventariseert bedreigde historische panden met het Meldpunt Bedreigde Panden. Iedereen kan daar historische panden aandragen om ze te behoeden van sloop. Uit dit meldpunt is een lijst met panden voortgekomen die de gemeente nu nader heeft onderzocht op cultuurhistorische waarde.

De eigenaren van deze panden kunnen in aanmerking komen voor een subsidie om de panden te onderhouden.

Informatie van de gemeente Zaanstad, foto’s uit de documenten over de panden, de historische afkomstig uit het Gemeentearchief Zaanstad.